Top 5 cách áp dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự

Nhân tướng học trong quản trị nhân sự được sử dụng để đọc các đặc điểm ngoại hình của nhân viên, tổng hợp và phân tích tính cách dựa trên tướng mạo. Đây là công cụ đắc lực giúp HR triển khai nghiệp vụ đánh giá nhân viên một cách trực quan. Nhân tướng học giúp nhà quản lý nắm được toàn bộ thông tin về đặc điểm của nhân viên: khuôn mặt, dáng đi, cử chỉ, ánh mắt, giọng nói…. Nhờ đó doanh nghiệp có thể quản lý nhân viên sát sao hơn và điều chỉnh chính sách nhân sự khi cần thiết.

Nhân tướng học được áp dụng rộng rãi trong các công ty thuộc mọi lĩnh vực, đơn giản là bởi phương pháp này mang lại rất nhiều lợi ích như:

• Đánh giá tính cách, năng lực tiềm ẩn của nhân viên dựa trên đặc điểm ngoại hình.
• Đảm bảo tính trực quan, hạn chế sai sót so với đánh giá chủ quan.
• Giúp tiết kiệm đáng kể thời gian trong quá trình tuyển dụng và đánh giá nhân viên.
• Tăng khả năng dự đoán về sự phù hợp của ứng viên với văn hóa công ty.
• Đảm bảo tính nhất quán khi áp dụng các chính sách nhân sự của doanh nghiệp.
• Nâng cao khả năng quản lý và phát triển nhân tài trong doanh nghiệp.
• Xây dựng báo cáo phân tích dễ dàng, giúp nhà quản lý hiểu rõ về đặc điểm của đội ngũ nhân viên theo các phòng ban và từng cá nhân.

Với nhu cầu ứng dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự ngày càng lớn, trên thị trường cũng có nhiều khóa học và tài liệu đa dạng về chủ đề này. Vậy nhân tướng học trong quản trị nhân sự là gì? Đâu là lựa chọn phù hợp cho doanh nghiệp bạn? Hãy cùng Kingwork tìm hiểu các phương pháp ứng dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự hiệu quả nhất hiện nay.​​​​​​​​​​​​​​​​

Nhân tướng học là gì?

Nhân tướng học (Physiognomy) là môn nghiên cứu về đặc điểm bên ngoài của mỗi người như: khuôn mặt, hình dáng cơ thể và cử chỉ, liên quan đến tính cách và tâm lý bên trong. Nói nôm na là “xem tướng” – một cách nhận biết tính cách, nội tâm, thói quen và tiềm năng của một người thông qua vẻ ngoài.

Nhân tướng học có lịch sử lâu đời, từ xa xưa. Chủ đề này đã có trong các tác phẩm của các triết gia phương Tây, bao gồm cả Aristotle. Ông là một trong những triết gia vĩ đại nhất của nền triết học phương Tây cổ đại về nhân tướng học.
Triều đại nhà Hán coi sự xuất hiện của tướng số là một khía cạnh quan trọng của văn hóa truyền thống ở Trung Quốc. Và ngay tại Việt Nam, nhiều người đã áp dụng nhân tướng học từ lâu, nhất là trong các hoạt động xem tướng số và dự đoán tương lai.

Nguồn: Picture Healer – Đọc nhân tướng học qua gương mặt

Hiện nay, nhân tướng học đang được sử dụng rộng rãi trong mọi khía cạnh của cuộc sống. Ví dụ như:

• Trong quản trị nhân sự, nhân tướng học hỗ trợ các bước tuyển dụng và đánh giá nhân viên. 
• Trong đời sống cá nhân, mọi người thường dùng nó để chọn bạn đời hoặc đánh giá tính cách của người khác. 
• Một số doanh nhân cũng tìm đến nhân tướng học khi muốn tìm cộng tác viên phù hợp cho công việc kinh doanh.

Tuy vậy, nhân tướng học không phải là một môn khoa học chính xác. Nó nên được sử dụng như một bước bổ sung đi kèm với các kỹ thuật đánh giá khách quan khác, để có được sự hiểu biết toàn diện về một người.

7 cân nhắc quan trọng khi xem nhân tướng học trong quản trị nhân sự

Khi nói đến chuyện “xem tướng”, có lẽ nhiều người sẽ nghĩ ngay đến mấy ông thầy bói. Nhưng thật ra, việc quan sát và đánh giá người khác qua vẻ bề ngoài là điều chúng ta vẫn làm hàng ngày, khác là bạn không để ý.

Là một người am hiểu về nhân tướng học, tôi muốn chia sẻ với các bạn những yếu tố 7 quan trọng để đánh giá nội tâm và tiềm năng của ứng viên thông qua tướng số:

1. Ánh mắt và thần thái

Bạn có để ý không, khi gặp ai đó lần đầu, điều đầu tiên ta nhìn vào là gì? Phải rồi, chính là đôi mắt. Có người nói đôi mắt là cửa sổ tâm hồn cũng chẳng sai. Nhìn vào mắt người khác, bạn có thể dễ dàng đoán được họ vui buồn thế nào, có thông minh lanh lợi không. 

Một ánh nhìn sáng thường gắn liền với một tâm hồn tươi trẻ, nhạy bén, sẵn sàng học hỏi. Còn ánh mắt sâu lắng như đại dương lại hé lộ một tâm hồn giàu trải nghiệm, chín chắn trong từng quyết định.

2. Hình dáng cơ thể

Rồi đến dáng người – Bạn thử nghĩ xem, một người đi đứng thẳng lưng, bước đi vững chãi sẽ cho ta cảm giác khác hẳn với người lom khom, rụt rè phải không? 

Việc một người di chuyển, đứng, và dáng người chung có thể gợi ý rất nhiều về tính tình và cách họ đối mặt với cuộc sống. Ngoài ra, phong thái khi họ bước đi cho thấy mức độ tự tin và cách họ xử lý công việc hàng ngày.

3. Tướng mặt

Khuôn mặt cũng là cả một câu chuyện dài. Từ xưa, ông bà ta đã có cả một nghệ thuật xem tướng mặt. Họ còn chia khuôn mặt thành ba phần: trán, mũi, cằm, mỗi phần lại có ý nghĩa riêng. Các đường nét trên khuôn mặt có thể cho ta biết về thói quen, điểm mạnh và cả điểm yếu của đối phương.  

4. Tam đình và ngũ nhạc

 Trong nhân tướng học, bạn nên chia khuôn mặt thành ba phần: thượng đình (trán), trung đình (phần từ lông mày đến mũi), và hạ đình (từ nhân trung xuống cằm). Mỗi phần đều có ý nghĩa riêng về tính cách và vận mệnh.   

5. Ngũ quan và lục phủ

Lục phủ là các vùng xương quan trọng như xương hàm, lưỡng quyền và xương trán. Bộ phận này đóng vai trò như nền tảng giúp ngũ quan phát triển. Khi xem xét ngũ quan và lục phủ, bạn có thể hiểu thêm về khí chất tự nhiên của một người.

6. Chân tay

Tuy khó quan sát trong nhiều trường hợp, nhưng tướng tay chân cũng cung cấp những thông tin quý giá về một người. Nếu muốn đánh giá chính xác, bạn cần quan sát từ nhiều góc độ và trong các tình huống khác nhau, dù điều này không phải lúc nào cũng có thể thực hiện trong buổi gặp đầu tiên.

7. Giọng nói và âm điệu

Cuối cùng, giọng nói là một yếu tố ít người để ý nhưng lại rất quan trọng. Âm điệu trong giọng nói có thể tiết lộ tính cách cương trực, mức độ chăm chỉ, trung thực, và sự phù hợp với môi trường làm việc. 

Một giọng nói trầm ấm có thể gợi lên sự đáng tin cậy, trong khi một âm điệu nhẹ nhàng, du dương lại thể hiện một tâm hồn nhạy cảm, giàu cảm xúc.

5 cách áp dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự 

Cách 1: Đánh giá tính cách nhân viên qua đặc điểm khuôn mặt

Ứng dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự không chỉ giúp quy trình trở nên thuận lợi hơn mà còn mang lại sự sắc sảo trong việc đánh giá con người. Khi sử dụng nhân tướng học từ giai đoạn chọn lọc CV, bạn có thể có một cái nhìn sâu sắc ngay từ đầu về ứng viên thông qua ảnh chân dung. Nhân tướng học không chỉ là việc đánh giá vẻ ngoài mà còn là việc hiểu được tính cách, thái độ và cả tiềm năng của ứng viên.

Trong quá trình phỏng vấn, xem tướng trực tiếp sẽ cung cấp thêm nhiều thông tin về ứng viên. Những chi tiết như cách đi, đứng, giọng nói đều là những yếu tố có thể phản ánh bản chất và khả năng làm việc của họ. Nhân tướng học có thể kết hợp với các công cụ đánh giá tâm lý như nhóm tính cách DISC để tạo nên một bức tranh toàn diện hơn về ứng viên. 

Nguồn: Kdata

DISC giúp phân loại ứng viên theo bốn nhóm chính: 

• Dominance (quyết đoán)
• Influence (ảnh hưởng)
• Steadiness (ổn định)
• Compliance (tuân thủ). 

Khi kết hợp với nhân tướng học trong quản trị nhân sự, bạn đánh giá được tiềm năng hiện tại và dự đoán được sự phát triển trong tương lai của họ.

Một nhà lãnh đạo am hiểu sâu sắc về nhân tướng học sẽ nắm giữ ưu thế đáng kể trong việc quản lý nhân sự. Họ không chỉ có khả năng lựa chọn những ứng viên phù hợp nhất mà còn có thể phân công họ vào các vị trí chiến lược trong tổ chức một cách tối ưu. 

Nhờ đó, khả năng duy trì lòng trung thành và sự gắn kết của nhân viên được củng cố mạnh mẽ. Kết quả là, tổ chức không chỉ phát triển một đội ngũ nhân sự vững chắc mà còn thiết lập được nền tảng cho một hệ thống quản trị nhân sự tinh vi và hiệu quả cao.

Phương pháp thực hiện

• Kết hợp quan sát khuôn mặt với phỏng vấn để có cái nhìn toàn diện về ứng viên.
• Sử dụng nhận xét về khuôn mặt để đặt câu hỏi sâu hơn về tính cách và phong cách làm việc.

Ứng dụng trong tuyển dụng

• Quan sát kỹ các đường nét trên khuôn mặt: Trán rộng thường gắn với trí tuệ, cằm vuông thể hiện sự quyết đoán.
• Chú ý đến tỷ lệ các bộ phận: Ví dụ, khoảng cách giữa hai mắt có thể cho biết về khả năng tập trung.
• Đánh giá tổng thể: Khuôn mặt tròn thường gắn với tính cách hòa đồng, khuôn mặt dài thể hiện sự thận trọng.

Cách 2: Áp dụng nhân tướng học để quan sát nhân sự

Nhân tướng học đặc biệt giúp ích cho người quản lý hiểu rõ đặc điểm của nhân viên. Trên thực tế, nhiều người xem phương pháp này là công cụ hữu ích trong việc đánh giá và phân công nhiệm vụ. Dưới đây là một số nhóm tính cách điển hình, thể hiện qua đặc điểm khuôn mặt và hành vi:

• Nhóm thứ nhất là những người có xu hướng tuân thủ mệnh lệnh: Những nhân viên thường sở hữu ánh mắt hiền hòa, sống mũi thẳng không lệch, và gò má không cao. Đặc điểm này sẽ đi kèm với tính cách chăm chỉ, không nề hà công việc và ít khi oán trách. Trong môi trường làm việc, họ thường là những nhân viên đáng tin cậy và ổn định.
• Tiếp theo là nhóm người có trách nhiệm cao: Đặc trưng của họ là ngũ quan sáng sủa, ánh nhìn khiêm nhường và kính trọng. Tướng mũi của họ thường hài hòa với gò má, không quá lớn hoặc quá nhỏ. Những cá nhân này thường là trụ cột trong các dự án quan trọng, có khả năng dẫn dắt và hoàn thành công việc một cách xuất sắc.
• Đối lập với hai nhóm trên là những người có xu hướng nhút nhát, ngại dấn thân: Họ hay có đôi mắt hơi nhỏ với sắc vàng nhạt, lòng đen và trắng lẫn lộn. Dáng người có thể cao và rộng, nhưng mũi lại không cân xứng với khuôn mặt. Trong môi trường làm việc, họ có thể chưa phát huy hết tiềm năng và thường chọn những nhiệm vụ an toàn, ít rủi ro.
• Nhóm thứ tư là những người thông minh, cơ trí: Đặc điểm nổi bật nhất của họ là đôi mắt sáng, linh hoạt, kết hợp với lông mày thanh tú và trán rộng. Mũi thẳng và giọng nói trong trẻo cũng là những dấu hiệu đặc trưng. Những cá nhân này thường đóng vai trò quan trọng trong việc đề xuất ý tưởng mới và giải quyết các vấn đề phức tạp.
• Cuối cùng, cần lưu ý đến nhóm người có xu hướng tham lam, cần dè chừng: Họ thường có ánh mắt hơi vàng, hay liếc xéo và nhìn tầm thấp. Mũi tẹt, sống mũi thấp và ngắn là những đặc điểm dễ nhận biết. Mặc dù thông minh và lanh lợi, nhưng tâm tư không đoan chính có thể ảnh hưởng đến môi trường làm việc chung.

Cách 3: Sử dụng nhân tướng học để quan sát cấp trên

Nhân tướng học không chỉ hữu ích trong việc đánh giá cấp dưới, mà còn có thể áp dụng để quan sát cấp trên. Việc này giúp bạn nhận diện được những người lãnh đạo đáng để học hỏi và gắn bó lâu dài. Dưới đây là một số kiểu tướng người thường gặp ở cấp quản lý:

• Đầu tiên là tướng người trung hậu. Sếp của bạn thường biểu hiện qua cử chỉ điềm đạm và cách hành xử ôn hòa, lịch thiệp. Tuy vậy, đừng nhầm lẫn sự trung hậu với nhu nhược – những người này vẫn có khả năng ra quyết định mạnh mẽ khi cần thiết. Làm việc dưới sự dẫn dắt của họ thường mang lại cảm giác an tâm và được tôn trọng.
• Ngược lại, tướng người hiểm ác cần được chú ý cẩn thận. Họ được chia thành hai nhóm: hung và ác. Những người có ánh mắt đắm đuối với phái đẹp, ham mê sắc dục có thể hung hăng nhưng chưa hẳn ác độc. Tuy nhiên, cần đặc biệt đề phòng những cá nhân có nụ cười lạnh lùng, mũi khoằm như chim ưng, và ánh mắt sắc như lang sói – đây thường là dấu hiệu của người cực kỳ ác độc.
• Tướng người giảo hoạt: Người mang đặc điểm giảo hoạt thường có nét tướng đặc trưng như mũi chim ưng, dù mũi nghiêng lệch hay không. Lưỡng quyền có thể cao thấp khác nhau, nhưng cặp mắt là điều không thể nhầm lẫn. Ánh nhìn của họ không bao giờ trực diện, luôn liếc ngang, nhìn lên hoặc xuống, thể hiện sự cảnh giác và mưu mẹo. Khi giao tiếp, miệng nói nhưng ánh mắt không trung thực, sáng láng giảo hoạt, luôn hướng về nơi khác hoặc nhìn lén. Đây là những dấu hiệu đặc trưng của người giảo hoạt, không dễ để lường trước ý đồ.
• Tướng người tinh tế: Tính tình tinh tế, nhạy bén thường được thể hiện qua những nét tướng thanh tú. Lông mày mảnh, nhỏ và mọc cao, đôi mắt đẹp với thần sắc ẩn hiện, lòng đen trắng rõ ràng và sáng sủa hữu tình. Lời nói của người này thường ôn tồn, nhịp nhàng, cử chỉ ngay thẳng và đàng hoàng. Bề ngoài có thể trông ôn nhu, thuận thảo, nhưng nội tâm lại cương trực, không dễ bị người khác chi phối. Những người này thường có khả năng thấu hiểu sâu sắc và phản ứng tinh tế với những biến đổi xung quanh.
• Tướng người khó bị lưà dối: Những người sếp này có khả năng phân biệt rõ ràng và khó bị lừa gạt thường mang nét tướng đặc biệt. Họ có mày cao, mắt đẹp, thần khí sung mãn, đồng tử sáng sủa, và lòng đen trắng phân minh. Âm thanh khi nói thường cao và trong trẻo, ngữ điệu vừa phải, toát lên vẻ oai nghiêm khiến người đối diện phải dè chừng. Về tính cách, họ không dễ bị cảm xúc hay lợi danh chi phối, luôn thận trọng suy xét mọi việc trước khi hành động. Khi giao tiếp, họ không để hình thức làm mờ mắt, công minh chính trực, thưởng phạt phân minh, bất kể đối phương là người quen hay lạ.
• Một kiểu tướng khác cần lưu ý là tướng người nhu nhược: Điểm dễ nhận biết nhất là ánh mắt thường tỏ ra do dự, cách nói chuyện thiếu quyết đoán, tạo cảm giác mơ hồ cho người đối diện. Làm việc dưới sự lãnh đạo của những người này có thể gặp nhiều rủi ro. Trước hết phải kể đến vị cấp trên này thiếu tầm nhìn, không đặt lợi ích tập thể lên hàng đầu, và có xu hướng hành động khinh suất.
• Cuối cùng là tướng người “bất cận nhân tình”: Đặc trưng của nhóm cấp trên này là sống mũi cao nhưng gò má thấp. Họ thường tỏ ra cực kỳ tự cao, ưa được nịnh bợ, và có cách hành xử thiếu ngay thẳng. Với tâm lý coi bản thân mình là quan trọng nhất, bạn sẽ thấy người này thường đòi hỏi nhân viên phải hiểu mình mà không hề quan tâm đến cảm nhận của họ. Làm việc với kiểu sếp này đòi hỏi sự khéo léo và kiên nhẫn cao độ.

Top 4 tựa sách hay nhất giúp bạn hiểu hơn về nhân tướng học

Để làm chủ nhân tướng học và áp dụng hiệu quả trong quản trị nhân sự, việc tìm hiểu kỹ lưỡng qua các tài liệu chuyên sâu là vô cùng quan trọng. Dưới đây là một vài cuốn sách nổi bật mà các nhà quản lý và lãnh đạo nên tham khảo để củng cố kiến thức vững vàng trong lĩnh vực này:

• Việt Chương, với “Nhân tướng học trong ứng xử và quản lý“mang đến góc nhìn thiết thực về việc giải mã tính cách và tiềm năng của đội ngũ nhân viên thông qua ngoại hình. Cuốn sách này như một cẩm nang hướng dẫn các nhà quản lý “đọc vị” đồng nghiệp trong môi trường công sở.
• Bức tranh toàn cảnh về nhân tướng học được Thiệu Vĩ Hoa phác họa qua “Nhân tướng học toàn thư”. Quyển này là nguồn tài liệu quý giá giúp độc giả xây dựng nền móng kiến thức vững chắc, từ đó có thể ứng dụng linh hoạt trong thực tiễn quản lý.
• Tác phẩm cổ điển “Chiếu Đảm Kinh” của Tử Phủ Chân Nhân sẽ đưa người đọc về với cội nguồn của nghệ thuật nhân tướng. Cuốn sách này như một chiếc chìa khóa mở ra kho tàng tri thức cổ xưa. Nhờ cuốn này, người đọc có thể mài giũa khả năng quan sát và phân tích sắc bén.
• “Tìm Hiểu Nhân Tướng Học Theo Kinh Dịch” của Thiệu Vĩ Hoa: Tác phẩm kết nối triết lý Đông phương với khoa học nhân tướng. Tác phẩm này mở ra cánh cửa để độc giả khám phá mối liên hệ huyền bí giữa con người và vũ trụ, từ đó phát triển cách đánh giá con người một cách toàn diện và sâu sắc hơn.

Kết luận

Qua bài viết này, Kingwork hy vọng bạn đã nắm bắt được những khái niệm cơ bản về nhân tướng học trong quản trị nhân sự. Hãy xem những thông tin này như những mảnh ghép trong bức tranh lớn về nghệ thuật “đọc người”. Khi khéo léo vận dụng, bạn sẽ có cái nhìn sâu sắc hơn về đội ngũ, biết cách khai thác tiềm năng ẩn sau mỗi gương mặt.

Nhưng hãy lưu ý — Bạn chỉ nên sử dụng nhân tướng học trong quản trị nhân sự như một mảnh trong bức tranh lớn. Một khi người quản trị biết cách kết hợp nhân tướng học với trí tuệ, kinh nghiệm và các phương pháp quản lý hiện đại, bạn sẽ có khả năng đưa ra quyết định chính xác hơn. Từ đó giúp tổ chức của bạn phát triển toàn diện và bền vững.

Chúc bạn thành công trên con đường khám phá và ứng dụng kiến thức này!

FAQ – Những câu hỏi liên quan đến nhân tướng học trong quản trị nhân sự

1. Nhân tướng học trong quản trị nhân sự tiếng Anh là gì?

“Nhân tướng học trong quản trị nhân sự” trong tiếng Anh gọi là Physiognomy in Human Resource Management. Nói đơn giản, đây là cách nhìn mặt mũi, hình dáng người ta để đoán tính cách và năng lực. Người HR có thể dùng cái này để quản lý nhân viên tốt hơn.

2. Nhân tướng học có thể áp dụng cho mọi loại công việc không?

Nhân tướng học có thể áp dụng trong nhiều lĩnh vực công việc, nhưng hiệu quả sẽ khác nhau tùy thuộc vào tính chất công việc. Những nghề phải giao tiếp nhiều như HR, bán hàng hay chăm sóc khách hàng thì có khi dùng được. Nhưng mấy việc thiên về kỹ thuật hay chuyên môn cao thì nhân tướng học chỉ là một bước đệm trong quản trị nhân sự.

3. Nhân tướng học có độ chính xác như thế nào trong quản trị nhân sự?

Độ chính xác của nhân tướng học trong quản trị nhân sự vẫn còn là vấn đề gây tranh cãi. Nhiều người tin rằng nhân tướng học có thể cung cấp những gợi ý hữu ích về tính cách và tiềm năng của một ứng viên. Trên thực tế, chưa thấy có nghiên cứu khoa học nào chứng minh phương pháp này là chuẩn cả.

Nên là, tốt nhất cứ dùng nhân tướng học như một cách tham khảo thêm thôi. Bạn không nên dùng nhân tướng học để thay thế các phương pháp đánh giá khác như phỏng vấn, bài kiểm tra kỹ năng, hoặc đánh giá hiệu suất. Cứ kết hợp đủ thứ mới chắc ăn được.

4. Có cần phải là chuyên gia nhân tướng học mới có thể áp dụng?

Bạn không nhất thiết phải là một chuyên gia nhân tướng học để áp dụng những nguyên tắc cơ bản này. Tuy nhiên, phương pháp này đòi hỏi bạn phải có kiến thức cơ bản về nhân tướng học và biết cách ứng dụng nó một cách hiệu quả

Nếu bạn muốn áp dụng nhân tướng học vào công tác quản lý nhân sự một cách chuyên sâu, bạn có thể tham khảo ý kiến từ các chuyên gia hoặc tham gia các khóa đào tạo chuyên nghiệp.

Để được tư vấn và đăng ký dùng thử miễn phí phần mềm quản lý nhân sự, anh/chị vui lòng để lại thông tin tư vấn tại https://kingwork.vn/contact/ hoăc liên hệ:

• Hotline: +84 (028) 3999-1895
• Email: [email protected]
• Fanpage: https://www.facebook.com/kingworkhrms
• Group: KINGWORK – Cộng đồng doanh nghiêp